W poprzednim artykule przedstawiliśmy zalety czujek ruchu PIR. Niestety, ale nie sprawdzą się one we wszystkich warunkach, przez co mogą sprawiać kłopoty. Dobrym rozwiązaniem jest wtedy czujnik mikrofalowy – dualny (PIR+MW). Stawia przed nami szereg możliwości, które w znaczny sposób podnoszą bezpieczeństwo w Twoim domu. Na czym polega istota jego działania? Jakie są rodzaje czujników mikrofalowych i idealne warunki ich pracy? Przeczytaj ten artykuł, a unikniesz błędów przy planowaniu i doborze czujek w Twoim systemie alarmowym
Czujnik mikrofalowy – specyfika działania
Czujnik mikrofalowy (ang. microwave detector) – w przeciwieństwie do czujek ruchu PIR – cechuje się pracą aktywną. Urządzenie to wykorzystuje fale elektromagnetyczne (mikrofale) do wykrywania poruszających się obiektów. Czujniki MW składają się z nadajnika i odbiornika. Pierwszy z nich emituje fale elektromagnetyczne o wysokiej częstotliwości, które odbijają się od sufitu, podłogi, ściany czy innych elementów. Natomiast odbiornik wyłapuje falę odbitą i analizuje parametry fali wychodzącej i przychodzącej. Obiekt – poruszający się względem źródła fali – powoduje zniekształcenie sygnału powrotnego: zmienia się jego częstotliwość oraz długość fali (efekt Dopplera). Jeśli są to zmiany zbyt duże, wówczas urządzenie interpretuje je jako obcy obiekt i załączony zostaje alarm.

Warto wspomnieć, że czujnik mikrofalowy działa najlepiej, gdy obiekt porusza się w jego stronę lub od niego oddala. Poruszanie się wzdłuż czujnika przynosi złe rezultaty detekcji (w przypadku czujników ruchu PIR jest odwrotnie).
Czujnik mikrofalowy – charakterystyka
Czujnik mikrofalowy wykrywa ruch przez drzwi, cienkie ściany lub niewielkie przeszkody, dlatego w większości z tych urządzeń tor mikrofalowy posiada potencjometr do ustawienia jego czułości.
Warto również wiedzieć, że czujnik mikrofalowy posiada odgórną, minimalną prędkość poruszania się obiektu (w cm/s), poniżej której nie może jednoznacznie zinterpretować częstotliwości odebranej fali jako skutku ruchu. W praktyce jednak takie pominięcia są niezwykle rzadkie.
Najczęściej spotykaną częstotliwością roboczą dla czujników mikrofalowych jest 24 GHz lub 10.525 GHz. Są też urządzenia z częstotliwością odmienną, np: 9.89 GHz, 9.9 GHz, 9.91 GHz, 10.515 GHz, 10.535 GHz.

Czujnik mikrofalowy – montaż
W procesie projektowania systemu alarmowego należy uwzględnić kilka istotnych cech czujników mikrofalowych:
- mikrofale wnikają w ściany,
- przenikają przez plastik, drewno, szkło, cienkie ściany,
- odbijają się od przedmiotów metalowych,
- pasmo częstotliwości efektu Dopplera często zawiera częstotliwość napięcia sieci energetycznej 50 Hz.
W związku z powyższym – należy pamiętać o zasadach montażu tego typu czujek:
- należy je instalować jak najdalej od okien i drzwi, gdyż czujnik może wyłapywać ruch poza chronionym pokojem,
- nie należy montować czujek w pomieszczeniach w pobliżu ulicy, ponieważ ruch pojazdów może zakłócać pracę urządzenia (poprzez okno),
- unikać instalacji w sąsiedztwie dużych przedmiotów oraz powierzchni metalowych, gdyż w wyniku odbicia fali od nich może nastąpić nagła zmiana zasięgu czujki w nieprzewidywalnym kierunku,
- czujnik mikrofalowy należy montować z dala od urządzeń i linii energetycznych (wyjątek: jeśli czujka posiada filtr blokady dla sygnałów o częstotliwości 50 Hz),
- należy stosować tylko 1 czujkę mikrofalową na pomieszczenie (większa ich liczba mogłaby doprowadzić do wzajemnego zakłócania chyba, że pracowałyby na innych częstotliwościach),
- czujkę trzeba montować na wysokości 2,4m od podłoża (wartość zalecana), na stabilnym podłożu.
Montując czujnik mikrofalowy w swoim domu trzeba mieć na uwadze elementy, które znacznie wpływają na powstawanie fałszywych alarmów w danym pomieszczeniu:
- ruch zwierząt, owady na powierzchni czujki,
- zakłócenia radiowe, pioruny, wyładowania elektryczne,
- wentylatory,
- obiekty poruszające się w chronionym pomieszczeniu, za oknem lub cienką ścianą,
- wibracje budowlane lub wibracje czujki,
- woda spływająca w plastykowych rurach.
Czujnik mikrofalowy – wybrane funkcjonalności
Niektóre bardziej zaawansowane czujniki posiadają tzw. licznik mikrofali: wygenerowanie alarmu nastąpi po odnotowaniu określonej ilości naruszeń toru mikrofalowego w konkretnym czasie (czujnik PIR w tym czasie nie wykrył ruchu).

Zdarzają się także czujniki dające możliwość wyłączenia toru mikrofalowego jeśli przebywamy w domu. Jest on załączany dopiero w chwili uzbrojenia centrali.

Niektóre z czujników dualnych posiadają funkcję antymaskingu, która realizowana jest przez tor mikrofalowy. Uniemożliwia ona zasłonięcie/zamalowanie czujnika w celu jego oszukania. Przykładowo, czujnik Satel Grey Plus interpretuje obiekty poruszające się w odległości 10-20 cm od niego jako próbę zasłonięcia czujki, co powoduje rozwarcie styków przekaźnika antymaskingu na 2 sek. Obiekty przepuszczające mikrofale, ale zarazem izolujące promieniowanie podczerwone nie są wykrywane przez funkcję antymaskingu.

Czujniki dualne – dobra alternatywa
W pomieszczeniach, w których występuje gwałtowna zmiana temperatury nie spowodowana ruchem człowieka (np. w kotłowniach, garażach, miejscach z przeciągami czy pomieszczeniach z pracującym klimatyzatorem lub nagrzewnicą) powinno stosować się czujniki dualne PIR+MW (podczerwień + mikrofala). Specyfika ich działania opiera się na 2 niezależnych torach detekcji: podczerwieni (PIR) oraz mikrofalowym układzie radarowym (MW). Sygnał alarmowy wyzwalany jest jedynie wtedy, gdy oba tory zadziałają jednocześnie. Dzięki temu możemy uniknąć fałszywych alarmów, często związanych z zakłóceniami wynikającymi z niestabilnych warunków pracy.
Czujniki dualne możemy montować na ścianie (wewnątrz/na zewnątrz), ale także na suficie (kąt widzenia 360 stopni, brak odporności na zwierzęta domowe).
Przykład zastosowania czujnika dualnego:
Bierzemy prysznic, mamy zapalone światło. Czujnik PIR nie widzi przez szkło, więc po pewnym czasie światło się wyłączy. Dzięki zastosowaniu czujnika dualnego – dokładnie toru mikrofalowego – ten problem zostanie wyeliminowany (mikrofala przenika przez szkło).
Szkodliwość mikrofali – prawda czy fałsz?
Powszechnie stosowane czujniki mikrofalowe emitują promieniowanie mikrofalowe, ale tak naprawdę jego moc jest niewielka, bezpieczna dla ludzi i zwierząt. W praktyce nie jesteśmy stale narażeni na takie promieniowanie – czujki są w pewnych godzinach wyłączane.
Tak naprawdę telefon komórkowy czy komputer z dostępem do Wi-Fi powoduje niemal 100 razy większe promieniowanie niż czujnik mikrofalowy.
Warto wiedzieć, że dopuszczalny poziom gęstości promieniowania mikrofalowego w Polsce wynosi 0,1W/m2 (Dz.U.98.107.676 z dnia 20 sierpnia 1998 r.) i jest jednym z najbardziej restrykcyjnych w Europie, a według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) jest to 10W/ m2.
Podsumowując, kompletując swój system alarmowy musimy dobrze zaznajomić się z ofertą urządzeń dostępnych na rynku. Czujniki mikrofalowe – dualne – stanowią świetne uzupełnienie segmentu czujników ruchu, ponieważ pomagają walczyć z powstawaniem fałszywych alarmów. Dwutorowość działania, możliwości dostosowywania do własnych potrzeb oraz dodatkowe funkcje sprawiają, że każdy wybierze dla siebie najlepsze urządzenie.
Pingback: Czujnik Ruchu PIR - Poznaj I Pokonaj Swojego Wroga